Để đi tới câu trả lời, chúng ta cần phải nhìn vào chính cái tên “Nhật Bản” bằng tiếng Nhật. Thông thường nhất thì chúng ta biết tới tên tiếng Anh của Nhật Bản là Japan (hoặc Japon) nhưng người Nhật thì sẽ gọi tên quốc gia của họ là Nippon (hoặc Nihon). Cả hai cách viết Nippon hoặc Nihon theo tiếng Kanji đều là 日本 và có nghĩa là “nơi xuất phát của mặt trời” hoặc còn được hiểu là “nơi mặt trời mọc”.
Quay trở lại thời kỳ đầu của nhà Đường (Trung Quốc – năm 670), các học giả Nhật Bản học tập tại Trung Quốc đã sử dụng tiếng Trung Quốc để đặt tên cho đất nước của họ. Họ sử dụng cụm “nơi mặt trời mọc, nơi xuất phát của mặt trời” bởi nếu so sánh tương quan giữa Trung Quốc và Nhật Bản thì Nhật Bản ở phía đông của Trung Quốc và là nơi đón ánh nắng đầu tiên của mặt trời sớm hơn Trung Quốc. Đến thế kỷ thứ VIII theo sử sách ghi lại thì chính Võ Tắc Thiên cũng đã ra lệnh đổi tên Nhật Bản thành tên gọi này thay cho tên gọi ban đầu là “Wa” (倭 – vốn có nghĩa là “người lùn” trong tiếng Trung Quốc).
Tiếp theo đó, Marco Polo hay các thương nhân nước ngoài trong chuyến đi sang Trung Quốc của mình đã đọc tên Nippon thành Zeppen. Từ chỉ Nhật Bản cổ nhất trong tiếng Anh được ghi nhận là Giapan vào năm 1577 và có thể đã biến đổi thành Japan như ngày nay.
Ngoài ra, có lẽ cũng bởi vì tên gọi này mà các lá cờ của Nhật Bản từ thời xưa cũng đã sử dụng mặt trời để làm biểu tượng chính.